ائلچین کتاب
تورک دیلی و ادبیاتی
ائلچین کتاب
تورک دیلی و ادبیاتیMücizeli Ayşe ve Padişah oğlu ׀ Mistik Qırımtatar Masalları
مؤعجیزلی عایشه و پادیشاه اوغلو ׀ میستیک قیریم‌تاتار ناغیل‌لاری
قنیره پاشایئوانین " آنا " شعری اؤز ایفاسیندا
" آنا " شعری
قنیره پاشایئوا
بو گئجه یاتا بیلمه‌دیم، آنا،
۳۶ یاشین قورخوسو واردی ایچیمده.
منی ۳۷-یه آپاران گئجه‌نین
سحرینده سویوق وار
اوشودوم، آنا!
ادامه مطلب ...
استاد شهریار: انس و جن ( با ترجمهٔ فارسی)
انس و جن ( با ترجمهٔ فارسی)
بار ایلاها سن بیزه وئر بو شیاطیندن نجات
اینسانین نسلین کسیب ، وئر اینسه بو جیندن نجات
بیزدن آنجاق بیر قالیرسا ، شیطان آرتیب مین دوغوب
هانسی رؤیا ده گؤروم من ، بیر تاپا میندن نجات
بئش مین ایلدیر بو سلاطینه گرفتار اولموشوق
دین ده گلدی ، تاپمادیق بیز بو سلاطیندن نجات
بیر یالانچی دینده اولموش شیطانین بیر مهره سی
دوغرو بیر دین وئر بیزه وئر بو یالان دیندن نجات
هر دعا شیطان ائدیر ، دنیا اونا آمین دئییر
قوی دعا قالسین ، بیزه سن وئر بو آمیندن نجات
ارسینی تندیرلرین گودوشلاریندا اویناییر
کیمدی بو گودوشلارا وئرسین بو ارسیندن نجات
یا کرم قیل ، کینلی شیطانین الیندن آل بیزی
یا کی شیطانین اؤزون وئر بیرجه بو کیندن نجات
اؤلدورور خلقی ، سورا ختمین توتوب یاسین اوخور
بار ابلاها خلقه وئر بو حوققا یاسیندن نجات
شورویدن ده نجات اومدوق کی بیر خئیر اولمادی
اولماسا چای صاندیقیندا قوی گله چیندن نجات
من تویوق تک ، اؤز نینیمده دوستاغام ایللر بویو
بیر خوروز یوللا تاپام من بلکی بو نیندن نجات
" شهریارین"دا عزیزیم بیر توتارلی آهی وار
دشمنی اهریمن اولسون ، تاپماز آهیندن نجات
ترجمهٔ فارسی
بار خدایا تو ما را از چنگ این شیاطین نجات بده
نسل انسان را بریده : انسان را از چنگ این جن نجات بده
از ما اگر یکی می ماند ، شیطان هزار می زاید و اضافه می شود
در کدام رویا می توانم ببینم ، که یک از چنک هزار نجات یابد
پنج هزار سال است که گرفتار این سلاطین شده ایم
دین هم آمد ، از چنگ سلاطین نجات پیدا نکردیم
یک دین دروغین هم یکی از مهره های شیطان شده است
دینی حقیقی به ما بده ، ما را از این دین دروغین نجات بده
هر دعائی که شیطان می کند ، دنیا آمین می گوید
بگذار دعا بماند ، تو به ما را از چنگ آمین نجات بده
کارد ( تنورشان ) داخل کوزه شان می رقصد
کیست که این کوزه ها را از چنگ کارد تنور نجات دهد
یا کرم کن ، از چنگ شیطان کینه توز نجاتمان بده
یا که خود شیطان را از چنگ این کین نجات بده
مردم را می کشد ، سپس برایش ختم گرفته و یاسین می خواند
بار خدایا خلق را از چنگ این یاسین و حقه نجات بده
امید نجات از شوروی داشتیم که خیری ندیدیم
یکباره بگذار در صندوقچه چای از کشور چین نجات بیاید
من مانند مرغی ، سالهاست که در لانه خود زندانیم
خروسی بفرست تا بلکه از این زندان نجات یابم
عزیز من « شهریار » هم آهی پر اثر دارد
دشمنش اهریمن هم باشد نمی تواند از آه او نجات یابد
Kitap-Ğabdulla Tuqay
Kitap
Ğabdulla Tuqay
Hiç tä küñlem açılmaslıq eçem poşsa,
Üz-üzemne kürälmiçä, ruxım töşsä,
Cäfa çiksäm, yödäp betsäm, bu başımnı
Quyalmıyça canğa cılı hiçber töşkä;
Xäsrät soñra xäsrät kilep almaş-almaş,
Küñelsez uy belän tämam äylänsä baş,
Küzläremdä kibep tä citmägän bulsa
Xäzer genä sığlıp-sığlıp yelağan yäş, —
Şul vaqıtta min qulıma kitap alam,
Anıñ izge säxifälären aqtaram;
Räxätlänep kitä şunda canım, tänem,
Şunnan ğına därtläremä därman tabam;
Uqıp barğan härber yulım, härber süzem
Bula minem yul kürsätküçe yoldızım;
Söymi başlıym bu dön’yanıñ vaqlıqların,
Açıladır, nurlanadır küñlem, küzem;
Ciñellänäm, mäğsumlänäm min şul çaqta,
Räxmät äytäm uqığanım şul kitapqa;
Işanıçım arta minem üz-üzemä,
Ömid berlän qarıy başlıym bulaçaqqa.
Canakkale Sehitlerine
En kesîf orduların yükleniyor dördü beşi,
-Tepeden yol bularak geçmek için Marmara'ya-
Kaç donanmayla sarılmış ufacık bir karaya.
Ne hayâsızca tehaşşüd ki ufuklar kapalı!
Nerde -gösterdiği vahşetle- "bu: bir Avrupalı! "
Dedirir -yırtıcı, his yoksulu, sırtlan kümesi,
Varsa gelmiş, açılıp mahbesi, yâhud kafesi!
Eski Dünyâ, Yeni Dünyâ, bütün akvâm-ı beşer,
Kaynıyor kum gibi, tûfan gibi, mahşer mahşer. (1)
Yedi iklîmi cihânın duruyor karşına da, (2)
Ostralya'yla berâber bakıyorsun: Kanada!
Çehreler başka, lisanlar, deriler rengârenk;
Sâde bir hâdise var ortada: Vahşetler denk.
Kimi Hindû, kimi yamyam, kimi bilmem ne belâ...
Hani, tâ'ûna da züldür bu rezîl istîlâ!
Ah o yirminci asır yok mu, o mahlûk-i asîl,
Ne kadar gözdesi mevcûd ise, hakkıyle sefîl,
Kustu Mehmedciğin aylarca durup karşısına;
Döktü karnındaki esrârı hayâsızcasına.
Maske yırtılmasa hâlâ bize âfetti o yüz...
Medeniyyet denilen kahbe, hakikat, yüzsüz.
Sonra mel'undaki tahrîbe müvekkel esbâb,
Öyle müdhiş ki: Eder her biri bir mülkü harâb.
Öteden sâikalar parçalıyor âfâkı;
Beriden zelzeleler kaldırıyor a'mâkı;
Bomba şimşekleri beyninden inip her siperin;
Sönüyor göğsünün üstünde o arslan neferin.
Yerin altında cehennem gibi binlerce lağam,
Atılan her lağamın yaktığı: Yüzlerce adam.
Ölüm indirmede gökler, ölü püskürmede yer;
O ne müdhiş tipidir: Savrulur enkaaz-ı beşer...
Kafa, göz, gövde, bacak, kol, çene, parmak, el, ayak,
Boşanır sırtlara, vâdîlere, sağnak sağnak.
Saçıyor zırha bürünmüş de o nâmerd eller,
Yıldırım yaylımı tûfanlar, alevden seller.
Veriyor yangını, durmuş da açık sînelere,
Sürü hâlinde gezerken sayısız tayyâre.
Top tüfekten daha sık, gülle yağan mermîler...
Kahraman orduyu seyret ki bu tehdîde güler!
Ne çelik tabyalar ister, ne siner hasmından;
Alınır kal'â mı göğsündeki kat kat îman?
Hangi kuvvet onu, hâşâ, edecek kahrına râm?
Çünkü te'sis-i İlâhî o metîn istihkâm.
Sarılır, indirilir mevki'-i müstahkemler,
Beşerin azmini tevkîf edemez sun'-i beşer;
Bu göğüslerse Hudâ'nın ebedî serhaddi;
"O benim sun'-i bedî'im, onu çiğnetme" dedi.
Âsım'ın nesli...diyordum ya...nesilmiş gerçek:
İşte çiğnetmedi nâmûsunu, çiğnetmeyecek.
Şühedâ gövdesi, bir baksana, dağlar, taşlar...
O, rükû olmasa, dünyâda eğilmez başlar,
Yaralanmış tertemiz alnından, uzanmış yatıyor, (3)
Bir hilâl uğruna, yâ Rab, ne güneşler batıyor!
Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer.
Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor Tevhîd'i...
Bedr'in arslanları ancak, bu kadar şanlı idi.
Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
"Gömelim gel seni târîhe" desem, sığmazsın.
Herc ü merc ettiğin edvâra da yetmez o kitâb...
Seni ancak ebediyyetler eder istîâb.
"Bu, taşındır" diyerek Kâ'be'yi diksem başına;
Rûhumun vahyini duysam da geçirsem taşına;
Sonra gök kubbeyi alsam da, ridâ namıyle,
Kanayan lâhdine çeksem bütün ecrâmıyle;
Mor bulutlarla açık türbene çatsam da tavan, (4)
Yedi kandilli Süreyyâ'yı uzatsam oradan;
Sen bu âvîzenin altında, bürünmüş kanına,
Uzanırken, gece mehtâbı getirsem yanına,
Türbedârın gibi tâ fecre kadar bekletsem;
Gündüzün fecr ile âvîzeni lebriz etsem;
Tüllenen mağribi, akşamları sarsam yarana...
Yine bir şey yapabildim diyemem hâtırana.
Sen ki, son ehl-i salîbin kırarak savletini,
Şarkın en sevgili sultânı Salâhaddîn'i,
Kılıç Arslan gibi iclâline ettin hayran...
Sen ki, İslâm'ı kuşatmış, boğuyorken hüsran,
O demir çenberi göğsünde kırıp parçaladın;
Sen ki, rûhunla beraber gezer ecrâmı adın;
Sen ki, a'sâra gömülsen taşacaksın...Heyhât,
Sana gelmez bu ufuklar, seni almaz bu cihât...
Ey şehîd oğlu şehîd, isteme benden makber,
Sana âgûşunu açmış duruyor Peygamber.
(1) İlk baskılarda:...kum gibi, mahşer mi, hakîkat mahşer.
(2) İlk baskılarda:...duruyor karşında,
(3) İlk baskıda: Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor,
(4) İlk baskılarda: Ebr-i nîsânı açık...
Mehmet Akif Ersoy
بختیار وهاب‌زاده :داغدا شلاله کیمی
داغدا شلاله کیمی
بختیار وهاب‌زاده
بیر رنگی یوخ، گؤیلرین مین رنگینی سئویرم
بیر گۆلو یوخ، گۆللرین چلنگینی سئویرم.
من چیخماغا تپه یوخ، اوجا داغ ایسته‌ییرم،
حیاتی حیات کیمی یاشاماق ایسته‌ییرم.
گؤیده غۆروب چاغی دا، دان یئری ده گؤزلدیر.
حیاتین سئوینجی ده، کدری ده گؤزلدیر.
حیات-بیر جیدیر دۆزو، بیر دؤیوش مئیدانیدیر.
هر کسی اؤز جۆرأتی، اؤز قۆدرتی تانیدیر.
اینجی اۆزه چیخارمی چالخالانماسا عۆمّان؟
بو مئیداندا حئیف کی، دایم ائنیش آختاران،
"آزجا آشیم، آغریماز باشیم"-دئینلر ده وار.
کدرده‌کی نشئه‌نی، ذؤقو آنلامایانلار
حیاتین نشئه‌سیندن، فرحیندن نه آنلار؟
هر کدری سعادت، هر سئوینجی غم ایزلر.
اصل کؤنول هم غمی، هم سئوینجی عزیزلر.
تلاتومسوورکلر قوووق کیمی بوش اولور.
دایم سئوینج آختاران دایم غمه توش اولور.
دۆشمنم یالتاقلانیب تپه‌یه داغ دئیه‌نه.
"بو دۆنیادا بیرتهر قوی یاشایاق"،-دئیه‌نه،
آه، بیرتهر!.. لۆغته بو سؤز هاردان گلمه‌دیر؟
یاشاماق یاشاماقدیر! بس بو بیرتهر ندیر؟
من دۆشمنم، دۆشمنم بئله "اؤلو جانلارا"،
گۆندن قاچیب همیشه کؤلگه آختارانلارا...
اونلار اورتادا یئییب، قیراقداسا گزدیلر،
ناموسو خرجله‌مکدن اونلار چکینمزدیلر.
اونلار اورتا یول توتوب نه "هه"، نه ده
"یوخ"،-دئدی.
هاوایا نه "ایستیدیر"، نه ده کی،
"سویوق"،-دئدی.
اونلار اؤلچوب-بیچدیلر هر بیرشئیی دریندن.
اؤزگه‌سینی قورخودوب هۆرکدولر اؤزلریندن.
اونلار قازدان آییقدی...
اونلار هاوایا باخدی...
گاه یاغیشا، گاه قارا،
گاه قیشا، گاه باهارا،
گاه آخشاما، گاه دا کی، سحره دم توتدولار.
اؤزلرینی دۆشونوب اؤزگه‌نی اونوتدولار.
سسلردن سس آلدیلار، اؤز سسلری اولمادی.
یاشادیلار اؤلو تک، نفسلری اولمادی...
گئتدیلر ایش دالینجا، اۆرکلری گئتمه‌دی...
گزدیلر... هئی گزدیلر.
آیاق سسلرینیسه تک اؤزلری ائشیتدی، بیر کیمسه
ائشیتمه‌دی...
آتلارینی داشلیغا سالیب سییرتمه‌دیلر،
آدلاری کیشی اولدو، عؤمورده بیرجه کره، کیشیلیک
ائتمه‌دیلر.
اونلار اؤلنده بئله کیمسه خبر توتمادی.
بو سسسیز، کۆیسوز اؤلوم کیمسه‌نی آغلاتمادی.
چوخدان اؤلموش ظنّ ائدیر، آخی، هامی اونلاری.
دیری ایکن، ساغ ایکن،
اؤز سسی اولمایانین اؤلومو سسسیز کئچر.
مین-مین دفعه اؤلنین ماتمی یاسسیز کئچر.
قارداش، مین دویغو اؤتسون اۆرگیندن بیر آندا.
سن قیمیشما گۆلنده، اینله‌مه آغلایاندا.
آغلاسان، هؤنکور آغلا، گۆلسن، قهقهه چک، گۆل.
گۆلسن ده، آغلاسان دا تامام دویسون قوی کؤنول.
یاشاماق ایسته‌میرم سۆرونوب دیزین-دیزین،
ایسته‌ییرم ان اوجا زیروه‌لره من قونام.
خفیف ساکیتلیگینی نئیله‌ییرم دنیزین.
اونون قاسیرغاسینا، دالغاسینا وورغونام.
قوی دؤیسون یاغیش منی، بوران منی، قار منی،
حیاتین بورانلاری دایم یاشادار منی.
ایسته‌میرم حیاتیم ساکیتجه بیر اوتاقدا گلیب کئچسین
لال کیمی...
ایسته‌ییرم دؤیوشم قایالارین باشیندا دۆشمنله قارتال
کیمی.
باغچاداکی آرخ کیمی اؤتوب حزین نغمه‌لر،آخماغی ایسته‌میرم.
سیّاح اولوب حیاتا سئییرچی بیر نظرله باخماغی ایسته‌میرم.
چاغلاماق ایسته‌ییرم داغدا شلاله کیمی،
سپیلمک ایسته‌ییرم چؤللره لاله کیمی.
دریا اولوب، نهر اولوب، چالخانماق ایسته‌ییرم،
گؤیلرده اولدوز کیمی من یانماق ایسته‌ییرم.
شیغیماق ایسته‌ییرم باشسیز کۆلکلر کیمی،
بسلنمک ایسته‌ییرم بۆتون اۆرکلرده من آرزو، دیلکلر
کیمی.
بیر رنگی یوخ، گؤیلرین مین رنگینی سئویرم.
بیر گۆلو یوخ، گۆللرین چلنگینی سئویرم.
من چیخماغا تپه یوخ، اوجا داغ ایسته‌ییرم؛
حیاتی حیات کیمی یاشاماق ایسته‌ییرم،
یاشاماق ایسته‌ییرم!
Cemal Süreya - Uzaktan Seviyorum Seni
Uzaktan Seviyorum Seni
uzaktan seviyorum seni
kokunu alamadan,
boynuna sarılamadan
yüzüne dokunamadan
sadece seviyorum
öyle uzaktan seviyorum seni
elini tutmadan
yüreğine dokunmadan
gözlerinde dalıp dalıp gitmeden
şu üç günlük sevdalara inat
serserice değil adam gibi seviyorum
öyle uzaktan seviyorum seni
yanaklarına sızan iki damla yaşını silmeden
en çılgın kahkahalarına ortak olmadan
en sevdiğin şarkıyı beraber mırıldanmadan
öyle uzaktan seviyorum seni
kırmadan
dökmeden
parçalamadan
üzmeden
ağlatmadan uzaktan seviyorum
öyle uzaktan seviyorum seni;
sana söylemek istediğim her kelimeyi
dilimde parçalayarak seviyorum
damla damla dökülürken kelimelerim
masum beyaz bir kağıtta seviyorum”
Ben Sana Mecburum Şiiri | Attila İlhan -Sesli Şiir
Ben sana mecburum bilemezsin Adını mıh gibi aklımda tutuyorum Büyüdükçe büyüyor gözlerin İçimi seninle ısıtıyorum Ben sana mecburum bilemezsin
Bu şehir o eski İstanbul mudur? Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor Sokak lambaları birden yanıyor Karanlıkta bulutlar parçalanıyor Kaldırımlarda yağmur kokusu
Sevmek kimi zaman rezilce korkudur Ben sana mecburum sen yoksun
İnsan bir akşam üstü ansızın yorulur
Birkaç hayat çıkarır yaşamasından Tutsak ustura ağzında yaşamaktan
Kimi zaman ellerini kırar tutkusu
Hangi kapıyı çalsa kimi zaman
Eski zamanlardan bir Cuma çalıyor Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu
Fatihte yoksul bir gramafon çalıyor
Durup köşe başında deliksiz dinlesem
Belki Haziranda mavi benekli çocuksun Sana kullanılmamış bir gök getirsem
Haftalar ellerimde ufalanıyor
Ne yapsam ne tutsam nereye gitsem
Ben sana mecburum sen yoksun
Belki körsün kırılmışsın telâş içindesin Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyor
Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden
Belki Yeşilköy'de uçağa biniyorsun
Bütün ıslanmışsın tüylerin ürperiyor
Sus deyip adınla başlıyorum Kötü rüzgâr saçlarını götürüyor
Ne vakit bir yaşamak düşünsem
Bu kurtlar sofrasında belki zor
Ayıpsız fakat ellerimizi kirletmeden
Ne vakit bir yaşamak düşünsem
Ben sana mecburum bilemezsin..İçim sıra kımıldıyor gizli denizlerin
Hayır başka türlü olmayacak
Attila İlhan