قنیره پاشایئوانین " آنا " شعری اؤز ایفاسیندا

    

" آنا "  شعری 

قنیره پاشایئوا 

  بو گئجه یاتا بیلمه‌دیم، آنا،  

۳۶ یاشین قورخوسو واردی ایچیمده.  

  منی ۳۷-یه آپاران گئجه‌نین  

  سحرینده سویوق وار  

  اوشودوم، آنا!   

 

  بوتون گئجه  

  سسین گلدی قولاق‌لاریما -  

  کئچمیشدن سسین گلیردی:  

   " بؤیو، قیزیم،  

  یئری، قیزیم،  

  دیل آچ، قیزیم! "  - دئییردین…  

  بؤیودوم، آنا،  

  تاریخین ان آمانسیز ایللرینده بؤیودوم.  

  دیل آچدیم، آنا،  

  حیاتین ان چتین یوللاریندا  

  یئریدیم، آنا!  

  آمانسیزجا ووران اولدو،  

  ییخیلیب-قالخدیغیم اولدو…  

  قالخدیم قالخماغینا،  

  آما جانیم چوخ آغریدی،  

  قلبیم چوخ آغریدی، آنا…  

  سن منه بو دونیادا  

  قادین اولمانین،  

  بئله چتین اولدوغونو،  

  دئمه‌میشدین آخی…  

  آیاق‌لارین اوستونده دورماق،  

  ناموسونلا یاشاماق،  

  حاق بیلدیگینی سؤیله‌مک ایسته‌سن،  

  قادین اولمانین بدلی چوخ آغیرمیش، آنا!  

  سن منه بئله دئمه‌میشدین آخی…  

  هئچ کیمه گؤسترمه‌دیم گؤز یاشلاریمی،  

  ایچیمه آخیتماغی اؤیرندیم، آنا،  

  خوشبخت‌لیگی اویناماغی…  

  اورگیم اووجومدایکن  

  باشیم دیمدیک گزمگی.  

  منی ووران‌لاری سئویندیرمه‌مک اوچون،  

  ییخیلماماغی اؤیرندیم، آنا!  

  یالاندان گولمگی ائله اؤیرندیم کی،  

  گولمگین اصلینی اونوتدوم.  

  خوشبخت‌لیگی اویناماغی ائله اؤیرندیم کی،  

  خوشبخت‌لیک نئجه اولور اصلینده - اونوتدوم…  

  بو گئجه  

  سسین گلیردی قولاق‌لاریما -  

  منه ناغیل دانیشیردین،  

  خئییرین همیشه شره غالیب گله‌جگینی دئییردین.  

  من دوز 36 ایل خئییرین غلبه‌سینی گؤزله‌دیم،  

  شر غالیب گلنده آغلادیم، آنا!  

  سنین ناغیل‌لارین بئله قورتارمیردی آخی…  

  سنی دینله‌ییردیم، آنا،  

   " بیری واردی، بیری یوخ "  دئییردین.  

  منیم ناغیلیمدا  

   " بیری یوخدو " لار داها چوخ اولدو، آخی…  

  بؤیودوم، آنا،  

  داها او قیز دئییلم،  

  آغری و گؤز یاشلارییلا  

  بؤیوین قادینام…  

  یادیندامی، آنا،  

  کعبه  یولو گئدیردیک،  

  سن ساکیتجه دوعا ائله‌ییردین.  

  بیردن سندن  

  کیمه دوعا ائله دیگینی سوروشدوم.  

  اوزومه باخیب:  

   " آنا اولاندا آنلارسان "  - دئدین.  

  من آنا اولمادیم، آنا…  

  آما سنی آز دا اولسا، آنلایا بیلیرم…  

  آرخادان ووران دوستلاری،  

  قلبیمی وئردیگیم سئوگیلی‌نین  

  اؤگئی باخیش‌لارینی گؤرنده،  

  آنلادیم، آنا،  

  سن سؤیکنه بیله‌جگیم  

  تک وارلیقسان…  

  سئوینجیمی بؤلوشدوم سنینله،  

  آما اوزولمه‌یه‌سن دئیه  

  کدریمی بؤلوشمه‌دیم، آنا.  

  کدریمدن ازیلمه‌یه‌سن، دئیه.  

  اصلینده کدریمی تک سن گؤردون،  

  ایلک سئودام داشا دَیَنده،  

  منی تکجه سن آنلادین.  

  من سنده گؤردوم اینسانی آنلاماغین نئجه  

  سسسیز اولدوغونو…  

  سئودیگیم منه  

  - سن منیم هئچ نَییمسن! -  

  دئیندن بئشجه دقیقه  سونرا،  

  سن منه  

  - سن منیم هر شئییمسن! - دئمیشدین.  

  سن منه بونو دئیَنده،  

  من سنین دئییل، اونون هر شئیی اولماق  

  ایسته ییردیم.  

  آما همیشه بئله اولدو،  

  یانیمدا همیشه سن اولدون، آنا…  

  سنین گؤزلرینده  

  غضب‌لرین ان گؤزلی اولوردو،  

  کیملرسه منی آغلاداندا.  

  گؤزلرینده آلوولارین ان قایناری اولوردو،  

  کیملرسه منی آلداداندا…  

  قاچقین‌لارین یورد حسرتینی،  

  آتیلمیش کؤرپه‌لرین گؤز یاشلارینی  

  ایچیمده حیس ائله‌دیم.  

  طالعدن یاریمایان‌لارین، اورکک باخیش‌لارینی  

  ایچیمده حیس ائله‌دیم.  

  ساواشدا ایتیردیگیم دوستلاریمین،  

  گؤزلرینی، آرزولارینی، خیال‌لارینی  

  هئچ اونوتمادیم، آنا..  

  منی آغری‌لار بویوتدو،  

  داها گوجلو اولدوم، آنا!  

  گنجلیگین، عشقین، سئودانین دادی،  

  آغری‌لاردا، ساواش‌لاردا ایتیب گئتدی.  

  سونرا سئوگینی تانییاندا  

  او آرتیق مندن قاچیردی…  

  ۳۷ یاشیما چاتدیم، آنا،  

  تونقالا آتیلان ژاننادان،  

  وطن اوغروندا کیرین(کوروشون) باشینی کسن تومریسدن،  

  ایسگندره عدالت درسی کئچن نوشابه‌دن،  

  سئوگی شهیدی لئیلیدن  

  داها چوخ یاشادیم، آنا!  

  آما نه تومریس اولا بیلدیم،  

  نه نوشابه، نه ژاننا،  

  لئیلی ده اولا بیلمه دیم، آنا…  

  عوضینده سنین هر شئیین اولدوم،  

  منی اوشاقلیغیما آپار، آنا،  

  سونو خوشبخت‌لیکله قورتاران ناغیل‌لار دانیش.  

   " بیری وار " لاری چوخ اولسون،  

 ۳۷ یاشیمین ایلک صاباحینی  

  سنین ناغیل‌لارینا ایناناراق آچماق ایسته‌ییرم.  

---

Qənirə Paşayevanın

“Ana” şeiri

Bu gecə yata bilmədim, ana,

36 yaşın qorxusu vardı içimdə.

Məni 37-yə aparan gecənin

səhərində soyuq var

Üşüdüm, ana!

Bütün gecə

Səsin gəldi qulaqlarıma –

Keçmişdən səsin gəlirdi:

“Böyü, qızım,

Yeri, qızım,

Dil aç, qızım!” – deyirdin…

Böyüdüm, ana,

Tarixin ən amansız illərində böyüdüm.

Dil açdım, ana,

Həyatın ən çətin yollarında

Yeridim, ana!

Amansızca vuran oldu,

Yıxılıb-qalxdığım oldu…

Qalxdım qalxmağına,

amma canım çox ağrıdı,

Qəlbim çox ağrıdı, Ana…

Sən mənə bu dünyada

Qadın olmanın,

Belə çətin olduğunu,

Deməmişdin axı…

Ayaqların üstündə durmaq,

Namusunla yaşamaq,

Haqq bildiyini söyləmək istəsən,

Qadın olmanın bədəli çox ağırmış, ana!

Sən mənə belə deməmişdin axı…

Heç kimə göstərmədim göz yaşlarımı,

İçimə axıtmağı öyrəndim, ana,

Xoşbəxtliyi oynamağı…

Ürəyim ovcumdaykən

Başım dimdik gəzməyi.

Məni vuranları sevindirməmək üçün,

Yıxılmamağı öyrəndim, ana!

Yalandan gülməyi elə öyrəndim ki,

Gülməyin əslini unutdum.

Xoşbəxtliyi oynamagı elə öyrəndim ki,

Xoşbəxtlik necə olur əslində – unutdum…

Bu gecə

Səsin gəlirdi qulaqlarıma –

Mənə nağıl danışırdın,

Xeyirin həmişə Şərə qalib gələcəyini deyirdin.

Mən düz 36 il Xeyirin qələbəsini gözlədim,

Şər qalib gələndə ağladım, ana!

Sənin nağılların belə qurtarmırdı axı…

Səni dinləyirdim, ana,

“Biri vardı, biri yox” deyirdin.

Mənim nağılımda

“Biri yoxdu”lar daha çox oldu, axı…

Böyüdüm, ana,

Daha o qız deyiləm,

Ağrı və göz yaşlarıyla

Böyüyən qadınam…

Yadındamı, ana,

Kəbə yolu gedirdik,

Sən sakitcə dua eləyirdin.

Birdən səndən

Kimə dua elədiyini soruşdum.

Üzümə baxıb:

“Ana olanda anlarsan” – dedin.

Mən ana olmadım, ana…

Amma səni az da olsa, anlaya bilirəm…

Arxadan vuran dostları,

Qəlbimi verdiyim sevgilinin

Ögey baxışlarını görəndə,

Anladım, ana,

Sən söykənə biləcəyim

Tək varlıqsan…

Sevincimi bölüşdüm səninlə,

Amma üzülməyəsən deyə

Kədərimi bölüşmədim, ana.

Kədərimdən əzilməyəsən, deyə.

Əslində kədərimi tək sən gördün,

İlk sevdam daşa dəyəndə,

Məni təkcə sən anladın.

Mən səndə gördüm insanı anlamağın necə

səssiz olduğunu…

Sevdiyim mənə

– Sən mənim heç nəyimsən! –

Deyəndən beşcə dəqiqə sonra,

Sən mənə

– Sən mənim hər şeyimsən! – demişdin.

Sən mənə bunu deyəndə,

Mən sənin deyil, onun hər şeyi olmaq

istəyirdim.

Amma həmişə belə oldu,

Yanımda həmişə sən oldun, ana…

Sənin gözlərində

Qəzəblərin ən gözəli olurdu,

Kimlərsə məni ağladanda.

Gözlərində alovların ən qaynarı olurdu,

Kimlərsə məni aldadanda…

Qaçqınların yurd həsrətini,

Atılmış körpələrin göz yaşlarını

İçimdə hiss elədim.

Taledən yarımayanların, ürkək baxışlarını

İçimdə hiss elədim.

Savaşda itirdiyim dostlarımın,

Gözlərini, arzularını, xəyallarını

Heç unutmadım, ana..

Məni ağrılar büyütdü,

Daha güclü oldum, ana!

Gəncliyin, eşqin, sevdanın dadı,

ağrılarda, savaşlarda itib getdi.

Sonra sevgini tanıyanda

O artıq məndən qaçırdı…

37 yaşıma çatdım, ana,

Tonqala atılan Jannadan,

Vətən ugrunda Kirin başını kəsən Tomrisdən,

İsgəndərə ədalət dərsi keçən Nüşabədən,

Sevgi şəhidi Leylidən

Daha çox yaşadım, ana!

Amma nə Tomris ola bildim,

Nə Nüşabə, nə Janna,

Leyli də ola bilmədim, ana…

Əvəzində sənin hər şeyin oldum,

Məni uşaqlığıma apar, ana,

Sonu xoşbəxtliklə qurtaran nağıllar danış.

“Biri var”ları çox olsun,

37 yaşımın ilk sabahını

Sənin nağıllarına inanaraq açmaq istəyirəm.